Trọng tài không sử dụng VAR dù có lỗi rõ ràng

Mở đầu

Trong thời đại mà công nghệ VAR (Video Assistant Referee) được kỳ vọng mang lại công bằng tuyệt đối cho bóng đá, những tình huống trọng tài không sử dụng VAR dù có lỗi rõ ràng vẫn liên tục xảy ra.

Điều này không chỉ gây phẫn nộ trong giới mộ điệu mà còn làm dấy lên những nghi vấn về tính minh bạch và sự thống nhất trong công tác trọng tài.

Bài viết sẽ phân tích nguyên nhân sâu xa đằng sau việc trọng tài từ chối sử dụng VAR khi lỗi đã quá hiển nhiên, các trường hợp thực tế điển hình, và tác động của điều này đối với niềm tin của người hâm mộ và bản chất công bằng của môn thể thao vua.

Khi nào VAR được sử dụng và trọng tài có thể từ chối?

Quy định chính thức về việc sử dụng VAR

Theo IFAB, VAR chỉ can thiệp trong 4 tình huống: bàn thắng, phạt đền, thẻ đỏ trực tiếp và nhận diện sai cầu thủ. Tuy nhiên, quyền quyết định cuối cùng vẫn thuộc về trọng tài chính. Trọng tài có thể bỏ qua khuyến nghị từ phòng VAR nếu cho rằng quyết định trên sân là chính xác, ngay cả khi lỗi rõ ràng qua video.

Trường hợp trọng tài không dùng VAR dù có lỗi rõ ràng

Các ví dụ điển hình gây tranh cãi

• World Cup 2022: Argentina vs Ba Lan – Thủ môn Szczęsny va chạm rõ ràng với Messi, nhưng VAR không can thiệp.

• Premier League: Tottenham vs Liverpool 2023 – Bàn thắng hợp lệ của Luis Díaz bị từ chối vì việt vị, dù VAR không được trọng tài kiểm tra lại.

• AFF Cup 2022: Thái Lan vs Việt Nam – Cầu thủ Thái chơi bóng bằng tay trong vòng cấm nhưng trọng tài không xem VAR.

Nguyên nhân trọng tài không sử dụng VAR

Hạn chế trong hệ thống và yếu tố con người

• Thiếu nhất quán trong quy trình vận hành VAR giữa các quốc gia và giải đấu.

• Áp lực thời gian và tâm lý trọng tài, sợ mất kiểm soát trận đấu.

• Sai sót từ phòng VAR khi đánh giá tình huống không đủ nghiêm trọng.

• Một số giải đấu không trang bị đầy đủ VAR, hoặc có nhưng sử dụng hạn chế (ví dụ: giai đoạn vòng bảng AFF Cup).

Hệ quả của việc không sử dụng VAR đúng lúc

Mất niềm tin, ảnh hưởng kết quả và danh tiếng giải đấu

• Gây phẫn nộ trong cộng đồng người hâm mộ và cầu thủ.

• Làm sai lệch kết quả thi đấu, ảnh hưởng đến thành tích và danh tiếng đội bóng.

• Giảm uy tín giải đấu, khiến giới chuyên môn và báo chí đặt dấu hỏi về công tác tổ chức.

Góc nhìn chuyên gia và giải pháp cải thiện

Làm gì để hạn chế lỗi do không sử dụng VAR?

• Giáo dục trọng tài về tầm quan trọng của VAR và cách xử lý tình huống tranh cãi.

• Tự động hóa khuyến nghị VAR, bắt buộc trọng tài kiểm tra trong những lỗi rõ ràng.

• Minh bạch hóa các đoạn trao đổi VAR như cách FIFA làm ở World Cup nữ 2023.

Tình trạng sử dụng VAR tại các giải đấu lớn hiện nay

VAR vẫn chưa đồng bộ trên toàn cầu

Dù Premier League, La Liga, Champions League hay World Cup đều áp dụng VAR, nhiều giải châu Á như V-League hay AFF Cup vẫn thiếu VAR hoặc sử dụng hạn chế.

Điều này tạo ra sự không đồng nhất, dẫn đến tranh cãi và thiếu công bằng trong thi đấu quốc tế.

Kết luận

Việc trọng tài không sử dụng VAR dù có lỗi rõ ràng không chỉ làm ảnh hưởng kết quả trận đấu mà còn bào mòn niềm tin của người hâm mộ vào công nghệ vốn được kỳ vọng mang lại công lý.

Đã đến lúc FIFA, AFC và các LĐBĐ quốc gia cần thống nhất quy trình, đào tạo và chuẩn hóa cách sử dụng VAR để đảm bảo tính công bằng và minh bạch cho bóng đá toàn cầu.

Giới thiệu tác giả

Nguyễn Khánh Duy – Biên tập viên chuyên nghiệp và nhà báo thể thao kỳ cựu, với hơn một thập kỷ đưa tin và bình luận các giải đấu hàng đầu như World Cup, EURO, Champions League và Premier League.

Với hiểu biết sâu sắc về công nghệ VAR và luật bóng đá hiện đại, tôi luôn nỗ lực cung cấp những phân tích sắc bén và góc nhìn chuyên môn đáng tin cậy đến độc giả đam mê thể thao.

8 câu hỏi thường gặp

1. Trọng tài có bắt buộc phải sử dụng VAR không?

• Không, quyền quyết định cuối cùng vẫn là của trọng tài chính.

2. VAR có thể tự ý can thiệp trận đấu không?

• Không, VAR chỉ đưa ra khuyến nghị, trọng tài mới có quyền quyết định.

3. Có tình huống lỗi rõ ràng nhưng VAR vẫn không báo?

• Có, do đánh giá sai hoặc quy trình vận hành thiếu chuẩn.

4. Các giải đấu có áp dụng VAR giống nhau không?

• Không, mỗi giải có cách triển khai và tiêu chuẩn riêng.

5. Nếu VAR bị lỗi kỹ thuật thì sao?

• Trận đấu vẫn diễn ra bình thường và quyết định thuộc về trọng tài chính.

6. FIFA có công khai đoạn hội thoại VAR không?

• Hiện chỉ một số giải đấu thử nghiệm công khai đoạn trao đổi này.

7. Trọng tài có thể bị xử lý vì không dùng VAR?

• Có, nếu sai lầm nghiêm trọng ảnh hưởng kết quả trận đấu.

8. Người hâm mộ có thể khiếu nại quyết định trọng tài không?

• Không, quyết định trọng tài là cuối cùng và không thể thay đổi.